Znieczulenie miejscowe. Zwiększone ryzyko anestezji w przypadku nadciśnienia śród- czaszkowego, przy uwzględnieniu niewrażliwości większości struktur wewnątrzczaszko- wych na bodźce bólowe, przemawia raczej za znieczuleniem miejscowym.
Skórę i niżej leżące warstwy można znieczulić nasiękowo 0,25-0,5°/o lignokainą. Należy dodać adrenalinę w roztworze od 1 : 250 000 do 1 : 500 000, by zmniejszyć krwawienie miejscowe.
Nieprawidłowe rozdęcie płata płucnego może spowodować ostre lub podostre objawy niewydolności oddechowej w wieku noworodkowym lub wczesnoniemowlę- cym. Stan ten, nazywany rozedmą płatową, jest obecnie dobrze poznaną jednostką kliniczną, wymagającą leczenia chirurgicznego często ze wskazań nagłych.
Rozedma dotyczy zwykle jednego piata i obejmuje wówczas jeden z piatów górnych lub piat środkowy, niezwykle rzadko opisy dotyczą płata dolnego. Brak tej lokalizacji próbuje tłumaczyć się siłą wydechową płatów dolnych z udziałem przepony. Rozedma płatowa może jednak wystąpić segmentarme, może obejmować dwa płaty lub całe płuco.
Ciśnienie śródczaszkowe10. Normalne ciśnienie śródczaszkowe, mierzone w pozycji leżącej, gdy kręgosłup i guzowatość potyliczna zewnętrzna leżą w jednej linii, wynosi od 60 do 150 ml płynu mózgowo-rdzeniowego.
OBNIŻONE CIŚNIENIE ŚRÓDCZASZKOWE. Może się zdarzyć: a) po utracie krwi, b) wskutek odwodnienia, c) po operacyjnym usunięciu zmiany zajmującej pewną objętość. Nie ma ono większego znaczenia dla anestezjologa. Niekiedy, po usunięciu krwiaka pod- lub nadoponowego, może być pożądane obniżenie stołu wezgłowiem w dół i infuzja płynu w celu zwiększenia objętości mózgu.
Stosuje się następujące metody: 1. Tiopental (dawka nasenna), podtlenek azotu, tlen, trójchloroetylen sukcynylocho- lina do intubacji. xMałe dawki narkotycznego środka przeciwbólowego w celu zwolnienia oddychania.
-2. Tiopental (dawka nasenna), podtlenek azotu – tlen – halotan lub tlen – halotan. Sukcynylocholina do intubacji. Małe dawki narkotycznego środka przeciwbólowego w celu opanowania tachypnoe.
Jeśli chirurg przykłada specjalną wagę do niedokrwienia pola operacyjnego, można obniżyć ciśnienie: 1) blokadą podpajęczynówkową76, 2) blokadą zewnątrzoponową77, 3) środkami blokującymi zwoje78, 4) halotanem z wentylacją przerywanym ciśnieniem dodatnim75 lub bez niej.
Znieczulenie do operacji na tętnicy szyjnej80. W tych przypadkach wyłaniają się następujące problemy: 1) zapobieganie uszkodzeniu mózgu z niedotlenienia w okresach, gdy tętnica jest zamknięta 2) prowadzenie chorych, z których wielu jest w podeszłym wieku i ma uogólnione zmiany w tętnicach 3) trudności w rozpoznaniu uszkodzenia z niedotlenienia, jeśli stosuje się anestezję 4) możliwość wystąpienia odruchowej bra-. dykardii spowodowanej manipulacjami w pobliżu zatoki tętnicy szyjnej, czemu można zapobiec ostrzyknięciem środkiem znieczulenia miejscowego lub dożylnym podaniem atropiny.
-4. pH ZEWNĄTRZKOMÓRKOWE. Wzrost stężenia jonów wodorowych rozszerza tętnice i tętniczki mózgowe. Jest to prawdopodobnie wyjaśnienie wpływu zmian Pco2 na przepływ mózgowy.
-5. CIŚNIENIE PŁYNU MÓZGOWO-RDZENIOWEGO. 6. PRĘŻNOŚĆ TLENU. Oddychanie tlenem o wysokiej prężności zmniejsza przepływ mózgowy najwyżej o 10%°. Zmniejszenie wdechowego stężenia tlenu do 10% zwiększa przepływ mózgowy o 30%. Może to się dziać za pośrednictwem chemoreceptorów kłębka szyjnego10.
-6. Odruch oczno-sercowy, opisany po raz pierwszy w r. 1908140. Rozmaite bodźce działające na oko lub jego okolicę wywołują zaburzenia częstości lub rytmu pracy serca. Wydaje się, że anestezja zwiększa wrażliwość serca na wzmożone napięcie nerwu błędnego, szczególnie u osób młodych150. Sugeruje się, że zaburzenia rytmu spowodowane odruchem oczno-sercowym rzadziej spotyka się u osób o niebieskich lub szarych oczach niż u podobnych pacjentów o oczach brązowych lub orzechowych151. Niebezpieczeństwo zatrzymania akcji serca poprzedzonego bradykardią jest szczególnie duże przy pociąganiu za mięsień prosty wewnętrzny i uciskaniu gałki ocznej. W czasie tych manipulacji należy zawsze monitorować układ krążenia, choćby za pomocą palca na tętnicy promieniowej. Skutecznymi środkami zapobiegawczymi są atropina i gallamina dożylnie, lecz ich użycie niesie za sobą niebezpieczeństwo wywołania ektopowych skurczów komorowych przez nie skompensowaną stymulację adrenergiczną152. Zagał- kowe podanie roztworu środka analgetycznego jest znacznie mniej skuteczne.