Anestezjologia

Objawy kliniczne

Objawy. Objawy kliniczne obecności torbieli oskrzelowopochodnej są różne. Zależą od jej charakteru, umiejscowienia i wielkości. Można wymienić trzy grupy objawów:

-1) niewydolność oddechowa i krążeniowa, 2) zakażenie, 3) krwioplucie. Objawy niewydolności oddechowej i krążeniowej występują zwykle w przypadkach torbieli komunikującej z drogami oddechowymi z wytworzeniem mechanizmu zastawkowego. Torbiel powiększa się wtedy bardzo znacznie, uciskając pozostały miąższ płucny i przemieszczając śródpiersie. Najczęściej taki rozwój choroby zdarza się w najmłodszym wieku. Objawy zaburzeń oddechowych może dać również niewielka nawet torbiel niekomunikująca, ale uciskająca bezpośrednio tchawicę lub oskrzela. Najniebezpieczniejsze objawy ucisku daje torbiel usytuowana w rozwidleniu tchawicy. W piśmiennictwie podkreśla się konieczność podejrzewania obecności torbieli w tych stanach, nawet przy jej nieuwidocznieniu w obrazie rtg, i potrzebę operacyjnego jej poszukiwania. Śródścienne torbiele przełykowe dają przede wszystkim objawy ciężkiej dysfagii ze wszystkimi jej skutkami. Umiejscowienie torbieli w bezpośrednim sąsiedztwie serca lub wielkich naczyń może dać niepokojące objawy ze strony krążenia, jak: zaburzenia rytmu serca, bóle zamostkowe. Wszystkie powyższe objawy mogą nasilać się przy wysiłku, a także przy zakażeniu torbieli.

Mikrochirurgia krtani

Mikrochirurgia krtani83. Wymagane jest staranne prowadzenie anestezjologiczne, zapewniające zwiotczenie i całkowity powrót odruchów obronnych. Polecane są następujące metody:

Ketamina znajduje zastosowanie szczególnie u małych dzieci do zabiegów wielokrotnie powtarzanych i zmian opatrunków gipsowych. Metodą dającą zadowalające wyniki do unieruchamiania złamań za pomocą wewnętrznych śrub i płytek jest połączenie tiopentalu z podtlenkiem azotu i tlenem, uzupełnione w razie potrzeby niewielką dawką trójchloroetylenu lub halotanu. Niektórzy autorzy polecają stosowanie środków zwiotczających i wentylacji kontrolowanej do operacji biodra u pacjentów w podeszłym wieku. Jednostronna analgezja podpajęczynówkowa do poziomu Th12 zapewnia dobre zwiotczenie. Ułożenie na stronie, po której jest uraz, pacjenci zwykle znoszą dobrze. Dobre wyniki, a także zmniejszenie krwawienia, daje w doświadczonych rękach analgezja zewnątrzoponowa06. Wprowadza się cewnik (pozostawiając go potem dla zwalczania bólu pooperacyjnego), przez który podaje się 5°/t> bupiwakainę z adrenaliną w ilości 10 do 20 ml. Dla pacjentów ze złamaniami kości udowej pozycja siedząca jest wygodniejsza od nakłucia lędźwiowego, dla wszystkich innych lepsze jest ułożenie na boku97. Anestezja ketamina jest przydatna zarówno do zespoleń szyjki kości udowej gwoździem, jak i do innych operacji ortopedycznych. Zastosowanie znajduje również neuroleptanalgezja. Zabiegi te mogą być również wykonane w analgezji nasiękowej po starannej premedykacji. Tkanki nasącza się 0,5% lignokainą w linii cięcia od skóry do kości. Należy starać się umieścić część roztworu pomiędzy złamanymi fragmentami kości, kierując się od strony krętarza większego oraz z punktu leżącego tuż na zewnątrz od tętnicy udowej. Odpowiednie nawodnienie przed operacją oraz wyrównanie strat krwi jest istotne w zapobieganiu wstrząsowi.

Hipotermia przypadkowa

Hipotermia przypadkowa35. Może wystąpić podczas zniecznlenia podpajęczynówkowe- go lub zewnątrzoponowego30 lub podczas operacji naczyniowych z masywnymi przeto- czeniami krwi, można jej zapobiec przez operowanie w ogrzanej sali operacyjnej37 oraz stosowanie specjalnych koców elektrycznych. Płyny dożylne powinny być ogrzewane. Przypadkowa hipotermia może wystąpić tak u noworodków, jak i u ludzi starszych, może być wtórnym następstwem takich chorób, jak obrzęk śluzowaty, niedoczynność przysadki, niewydolność nadnerczy, lub też występuje w przebiegu śpiączki, unieruchomienia lub wystawienia na działanie zimna38.

Operacje przez pochwę

Operacje przez pochwę wykonywane są w analgezji zewnątrzoponowej z dojścia lędźwiowego lub krzyżowego (p. rozdz. XVIII), analgezji podpajęczynówkowej lub anestezji wziewnej. Pociąganie szyjki macicy i uraz okolicy krocza mogą wywołać skurcz krtani głębszy poziom anestezji lub dodanie niewielkiej dawki środka zwiotczającego zapobiega temu powikłaniu. Autorzy uważają analgezję zewnątrzoponową za najlepszą do operacji plastycznych pochwy. Łączy ona z sobą blokadę aferentną, zwiotczenie mięśni, oraz umiarkowaną hipotensję i niedokrwienie105. Używa się 20-30 ml 1,5% lignokainy lub 10-20 ml 0,5% bupiwakainy106. W razie potrzeby stosuje się płytkie uśpienie tio- pentalem, lub też ogranicza do silnej premedykacji. Niektórzy autorzy polecają do operacji pochwy hipotensję kontrolowaną na drodze blokady zwojów107. Niektórzy chirurdzy stosują infiltrację adrenaliną w roztworze fizjologicznym (1:250 000 – 1:500 000). Do rozszerzania szyjki i wyłyieczkowania jamy macicy doskonale nadaje się tiopental z podtlenkiem azotu i tlenem lub podtlenek azotu z tlenem i trójchloroetylenem czy też halotanem. Niekiedy potrzebne bywa dodanie sukcynylocholiny, jednakże często wy-

Objawy zwężenia tchawicy

Objawy zwężenia tchawicy to przede wszystkim stridor wdechowy i wydechowy istniejący zwykle od urodzenia, ataki kaszlu, zwłaszcza nocnego, duszność, sinica, występująca szczególnie w czasie karmienia. Dziecko nie przybywa na wadze, często ulega zakażeniom dróg oddechowych. Powyższe objawy, a szczególnie stridor obu faz oddychania, nasuwają podejrzenie istnienia przeszkody podgłośniowej.

Anestezję w pracowni

Anestezję w pracowni rentgenowskiej omówiono w: Proc. R. Soc. Med., 1975, 68, 765, oraz Campkin T. V., Br. J. Anaesth., 1976, 48, 783. Anestezja w urazach głowy97. Anestezja może być potrzebna do nastawienia wgło- bionych złamań,, szycia rozległych ran itp. Utrata krwi bywa w tych wypadkach znaczna98. Zniesienie bólu może być także konieczne przy leczeniu innych zmian chirurgicznych z towarzyszącym urazem głowy.

Średnio wysoka analgezja

Średnio wysoka analgezja podpajęczynówkowa (Tha-Thn) jest bezpieczna u pacjentów w zadowalającym stanie ogólnym. Korzystne jest łączenie analgezji zewnątrzoponowej lub podpajęczynówkowej z płytką anestezją z użyciem tiopentalu, podtlenku azotu z tlenem, halotanu, trójchloroetylenu lub neuroleptanalgezji. Czynnikiem zwiększającym bezpieczeństwo jest wzbogacenie- mieszanki oddechowej w tlen. Niezbędne jest zapewnienie dostępu do żyły umożliwiające podawanie płynów, leków presyjnych i atropiny, co często jest konieczne przy tym rodzaju znieczulenia.